lifeSUPPORT – Πρόγραμμα Διακοπής Καπνίσματος
Η καπνιστική συνήθεια θεωρείται από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας ως χρόνια νόσος και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Το κάπνισμα λόγω της νικοτίνης προκαλεί εθισμό-εξάρτηση με αποτέλεσμα η διακοπή του τσιγάρου να είναι μια δύσκολη υπόθεση για τους καπνιστές.
Περίπου στα 900.000.000 ανέρχονται οι καπνιστές παγκοσμίως παρά τις μεγάλες προσπάθειες ενημέρωσης για τις βλαβερές συνέπειες του τσιγάρου. Ο καπνός του τσιγάρου περιλαμβάνει περισσότερο από 4000 χημικές ουσίες εκ των οποίων περισσότερες από 50 είναι γνωστές καρκινογόνες.
Το κάπνισμα είναι γνωστό ότι αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα για ένα μεγάλο αριθμό νοσημάτων. Σε αυτά περιλαμβάνονται:
- Πολλοί τύποι καρκίνου (όπως: πνεύμονα, στόματος, οισοφάγου, λάρυγγα, παγκρέατος, ουροδόχου κύστης)
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα)
- Στεφανιαία νόσος
- Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
- Περιφερική αγγειοπάθεια
- Πρόωρη γήρανση δέρματος
- Επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό κ.α.
Σήμερα υπάρχουν δομημένα προγράμματα διακοπής καπνίσματος τα οποία οργανώνονται από ψυχολόγους, πνευμονολόγους και άλλες ιατρικές ειδικότητες και σκοπό έχουν να βοηθήσουν τους καπνιστές να κόψουν το κάπνισμα
Πριν την ένταξη του καπνιστή στο πρόγραμμα, πραγματοποιείται μία σύντομη συνάντηση γνωριμίας, κατά την οποία ο καπνιστής ενημερώνεται εφ’ όλης της ύλης για το πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος.
Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα;
Ο καπνιστής προσέρχεται στο πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος και γίνεται αρχικά λήψη ιατρικού ιστορικού, κλινική εξέταση του ασθενούς και έλεγχος με σπιρομέτρηση για την εκτίμηση της αναπνευστικής του λειτουργίας.
Ακολουθείται έλεγχος της καπνιστικής συνήθειας–εξάρτησης (μέσω ειδικού ερωτηματολογίου) και συζήτηση για τη εύρεση του κατάλληλου θεραπευτικού πρωτοκόλλου για τον κάθε καπνιστή. Το πρόγραμμα διαρκεί 2 μήνες και περιλαμβάνει 8 ομαδικές συναντήσεις, αλλά μπορεί να χρειαστεί προσαρμογή ανά περίπτωση.
Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που δεν χρειάζεται ειδική φαρμακευτική αγωγή. Τα φαρμακευτικά σκευάσματα που χρησιμοποιούνται είναι θεραπείες που προτείνονται ως πρώτης επιλογής φαρμακευτική αγωγή από όλες τις διεθνείς οδηγίες και είναι διαθέσιμα στη χώρα μας.
Η φαρμακευτική αγωγή δεν σχετίζεται με το συμβουλευτικό μέρος του Προγράμματος Διακοπής Καπνίσματος αλλά δίνεται σε συνεργασία με τον πνευμονολόγο. Έρευνες έχουν δείξει ότι φαρμακευτική αγωγή και συμβουλευτική, είχαν συνδυαστικά επιτυχή αποτελέσματα που έφτασαν έως και 88%.
Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει φάρμακα όπως τα υποκατάστατα νικοτίνης, τη βουπροπιόνη και τη βαρενικλίνη. Τα φάρμακα αυτά ελέγχουν τη διάθεση για κάπνισμα ενώ μειώνουν συγχρόνως τα συμπτώματα στέρησης.
Απαραίτητος όμως και σημαντικός παράγοντας επιτυχίας είναι η προσωπική βούληση και η θέληση του καπνιστή να συμμετέχει σ’ ένα πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος.